Budowa komórki – porównanie i najważniejsze cechy

Komórki biologiczne – podstawowe informacje

 

Organizmy żywe w odróżnieniu od obiektów nieożywionych charakteryzują się pewnymi podstawowymi czynnościami życiowymi takimi jak: oddychanie, odżywianie, ruch, wydalanie, wzrost i rozwój, rozmnażanie oraz reagowanie na bodźce. Wszystkie organizmy są złożone z komórek, czyli najmniejszych jednostek zdolnych do życia.

 

Cechy wspólne komórek

 

Każda komórka otoczona jest błoną komórkową, która oddziela wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego. Wszystkie typy komórek zawierają półpłynną macierz zwaną cytozolem. U większości komórek w cytozolu znajdują się organella (obłonione struktury) które są wyspecjalizowane do pełnienia określonych funkcji. Materiałem genetycznym jest dwuniciowy DNA – u wielu organizmów znajduje się on w jądrze komórkowym.

 

Rodzaje komórek

W świecie biologii wyróżnia się cztery podstawowe typy komórek:

 

Komórki bakterii

 

  • Tworzą samożywne lub cudzożywne, przeważnie jednokomórkowe organizmy
  • Główny materiał genetyczny występuje najczęściej w postaci kolistej cząsteczki DNA – nie posiadają jądra komórkowego
  • Ściany komórkowe są zbudowane z peptydoglikanu – mureiny, wiele bakterii wytwarza śluzowe otoczki
  • Materiałem zapasowym może być glikogen, wolutyna lub skrobia sinicowa


Komórki roślinne

 

  • Tworzą samożywne organizmy wielokomórkowe
  • Materiał genetyczny ulokowany jest w jądrze komórkowym
  • Mają ściany komórkowe zbudowane głownie z celulozy
  • Zawierają plastydy np. chloroplasty
  • U większości organizmów tworzą tkanki
  • Materiałem zapasowym jest skrobia

 

 

Komórki zwierzęce

 

  • Tworzą cudzożywne organizmy wielokomórkowe
  • Materiał genetyczny ulokowany jest w jądrze komórkowym
  • Nie mają ściany komórkowej ani plastydów 
  • W większości organizmów tworzą tkanki
  • Materiałem zapasowym jest glikogen

 

 

Komórki grzybów

 

  • Tworzą cudzożywne orgaznimy jedno- lub wielokomórkowe
  • Posiadają jądro i organella komórkowe
  • Nie mają chloroplastów, a ściany komórkowe zamiast celulozy zawierają chitynę
  • Nie tworzą tkanek
  • Materiałem zapasowym jest glikogen

 

 

 

Pamiętaj, że komórki protistów trudno jednoznacznie przyporządkować do wyżej wymienionych grup. Do głównych cech komórek protistów zaliczamy:

  • Materiał genetyczny ulokowany jest w jądrze komórkowym lub w jądrach komórkowych
  • Niektóre zawierają plastydy
  • Materiałem zapasowym jest m.in. skrobia, glikogen, paramylon i mannitol
  • Nie tworzą tkanek
  • Tworzą samożywne lub cudzożywne organizmy jedno- lub wielokomórkowe oraz kolonie

Świat protistów jest jednak strasznie zróżnicowany, dlatego warto rozpatrywać je indywidualnie w zależności, od grupy której się uczymy 😊

Pozdrawiam gorąco,
Ania

Nazywam się Ania Gajos i od 6 lat współtworzę Powtórkę z biologii. Z wykształcenia jestem nauczycielem biologii i pomagam uczniom w przygotowaniach do matury z biologii. Z moich lekcji online skorzystały już tysiące osób i dziś możesz spotkać ich na uczelniach zarówno w Polsce jak i za granicą 😉 Jeśli więc chcesz nauczyć się biologii i dobrze przygotować do matury to zapraszam do skorzystania z moich lekcji.

 

Zobacz inne artykuły z tego numeru

 

Brak komentarzy

Dodaj komentarz
Strona wykorzystuje pliki cookies w celu prawidłowego jej działania oraz korzystania z narzędzi analitycznych, reklamowych i społecznościowych. Szczegóły znajdują się w polityce prywatności. Możesz zarządzać ustawieniami plików cookies, klikając w przycisk "Ustawienia". Ustawienia Rozumiem i akceptuję