Naucz się odpuszczać

Uwielbiam się uczyć, jednak oszukałabym Was mówiąc, że nauka sprowadza się dla mnie do samego poczucia zaciekawienia czy inspiracji. Bardzo często czuję się po prostu przytłoczona ilością zadań, które piętrzą się na mojej to-do liście.

W klasie maturalnej doświadczałam wielu negatywnych emocji, które wynikały z chęci osiągnięcia dobrych wyników na egzaminie. Czułam ogromną presję związaną z nauką. Dużo od siebie wymagałam: potrafiłam zrezygnować z imprezy lub wstać o 6 rano, żeby się uczyć. Dziś podeszłabym do przygotowań w bardziej organiczny sposób. Dyscyplina jest ważna, ale tak samo ważne jest dbanie o swoje zdrowie psychiczne. Wierzę, że można znaleźć w tym wszystkim balans. Przedstawię Ci dzisiaj narzędzia, które pomogą Ci utrzymać równowagę pomiędzy ciężką pracą, a dbaniem o siebie. Zacznijmy od rodzajów presji, których mogłeś doświadczać w swoim życiu:

Presje zewnętrzne

To wymagania, które są nam narzucane przez inne osoby. Rodzice czy szkoła od najmłodszych lat wyposażają nas w zbiór zasad, których przestrzeganie ma nam ułatwić funkcjonowanie w społeczeństwie. Zasady te często stają się fundamentem naszych schematów funkcjonowania. Od “nie siorb” po “idź na medycynę, bo nie będziesz mieć pracy”. Zaczynamy wierzyć w to, że siorbanie to największa wiocha, a studia medyczne to jedyna słuszna droga życiowa. Presje zewnętrzne mogą przysłaniać nam to, czego chcemy naprawdę. Słuchając tego, co do powiedzenia mają inni możemy zagubić swój własny głos. Słowem: jeśli nie podejmiesz decyzji, ktoś zrobi to za ciebie.

Presje wewnętrzne

To wymagania, które stawiamy sobie sami. W pewnym stopniu potrzebujemy presji wewnętrznych. To dzięki nim podejmujemy się ambitnych zadań i jesteśmy wytrwali w dążeniu do celu. “Jeszcze tylko 5 zadań z metabolizmu, dam radę”, “Dobiegnę do kolejnego słupka, nie zatrzymam się”, “Będę się uczyć przez następne 20 minut” – tak stawiane wymagania umożliwiają nam rozwój.

Problem pojawia się jednak w momencie, w którym nie jesteśmy w stanie zrealizować wszystkich wyznaczonych przez nas celów. Czasem wymagamy od siebie po prostu za dużo. Zdrowe dążenia zamieniają się w pogoń za perfekcjonizmem – a to wyścig, którego nie można wygrać. Presje stają się ciężarem, który paraliżuje i uniemożliwia dalszą pracę. Czujemy się przytłoczeni i bezwartościowi. Odkładamy naukę na ostatnią chwilę, bo jest jej za dużo, przy czym czujemy ogromne poczucie winy, bo oddalamy się od realizacji naszym ambitnych celów.

Na ekranie nasze rozróżnienie na presje zewnętrzne i wewnętrzne wygląda bardzo zgrabnie, prawda? Jednak w życiu presje te mieszają się ze sobą. Czasem trudno jest odróżnić to, czego chcemy sami, od tego czego wymagają od nas inni. Dlatego warto poświęcić kilka minut na spisanie wszystkich presji, których doświadczasz podczas nauki. Jeśli uda Ci się tego dokonać możesz spróbować dopasować je do wyżej wspomnianych kategorii. Pamiętasz jak rozmawialiśmy o personalizacji? Im lepiej poznasz siebie, tym efektywniej będziesz w stanie się uczyć. Pomocna może okazać się też umiejętność odpuszczania.

Nauka odpuszczania

Kiedyś moje podejście do nauki było bardzo zero-jedynkowe. Niczym neuron, działałam według zasady: “wszystko albo nic”. Albo realizowałam 100% planu, albo dzień był spisany na straty. Nic pomiędzy. Zero samo-wrażliwości. Studia psychologiczne pozwoliły mi jednak przerwać ten ciąg pogoni za byciem idealną. Uświadomiłam sobie, że jedną z najbardziej adaptacyjnych umiejętności, których człowiek może się nauczyć jest elastyczność.

Elastyczność to umiejętność przystosowywania się do zmieniających się warunków otoczenia. Im bardziej potrafimy dostosować nasze zachowanie do danej sytuacji, tym lepiej dla naszej głowy. Nawet najdokładniej spisany plan może ulec zmianie. Dobry plan to taki, który jest dostosowany do naszego poziomu energii i odczuwanych emocji.

Czasem, kiedy jesteśmy smutni, zmęczeni czy przytłoczeni warto zamiast nauki wybrać odpoczynek. Wybór wydaje się łatwy. Jednak bardzo ważne jest, żeby wybrać odpoczynek…bez poczucia winy. A to nie jest już takie proste.

Presje będą podpowiadały nam, że ciężka praca to jedyny wyznacznik naszej wartości. To nie prawda. Nauka odpuszczania polega na podchodzeniu do siebie z ogromnymi pokładami wrażliwości. Często dbamy o zdrowie psychiczne naszych najbliższych, jednocześnie jesteśmy bardzo surowi dla siebie.

Pamiętaj, jeden dzień poświęcony na spotkanie ze znajomymi czy oglądanie seriali – to nie koniec świata, a czas poświęcony na regenerację, to inwestycja, która zwróci się w biegu na dłuższą metę.

3 przydatne narzędzia

Podsumujmy wszystkie narzędzia, po które możesz sięgać przy pracy z presjami:

• samowrażliwość

Potraktuj siebie jak swojego najlepszego przyjaciela. Posłuchaj rad, których sam udzieliłbyś innym. Słuchaj swojego organizmu i intuicji. Pod koniec dnia, to Ty wiesz, co jest dla Ciebie najlepsze.

• elastyczność

Najlepszy plan to taki, który zawsze może ulec zmianie. Organizacja i dyscyplina są ważne, jednak czasem warto jest odpuścić na rzecz odpoczynku.

• odpuszczanie

Prawdziwa nauka odpuszczania wiąże się z pełną akceptacją swoich potrzeb w danym momencie. To znaczy, że jeśli decydujemy się na odpoczynek – to robimy to świadomie i bez poczucia winy.

Na dziś to wszystko. Dziękuję za uwagę i mam nadzieję, że moje porady będą dla Ciebie pomocne. Zapraszam do przejrzenia poprzednich moich wpisów, bo tam także są wskazówki, których nie można odpuścić 😉 

Nazywam się Iza i jestem studentką 5 roku psychologii. W toku studiów odkryłam w sobie pasję nie tylko do przyswajania wiedzy psychologicznej, ale również do jej popularyzowania. Od lat tworzę na instagramie społeczność ludzi zainteresowanych psychologią, efektywną nauką i rozwojem. Prowadzę również warsztaty z umiejętności miękkich. Możesz śmiało skontaktować się ze mną na moim YT lub Instagramie (@izaskowronska).

Zobacz moje inne artykuły: