Pierwiastki biogenne – Insta Powtórka

W tej krótkie InstaPowtórce dowiesz się najważniejszych informacji dotyczących pierwiastków biogennych. Gotowy? W takim razie lecimy! 

Pierwiastki

Pierwiastki to składowe elementy materii, które ze względu na ilość w komórkach dzielimy na makroelementy (jest dużo), mikroelementy (jest ich mało), a nawet czasami wspominamy o ultraelementach (jest ich bardzo mało).

Pierwiastki biogenne

Pierwiastki biogenne to grupa makroelementów, do których możemy zaliczyć:

• węgiel (C)
• wodór (H)
• azot (N)
• tlen (O)
• siarkę (S)
• fosfor (P)

Jak to zapamiętać?

Czy próbowałeś kiedyś mnemotechnik? Są to metody uczenia się na wierszykach i głupich skojarzeniach, dzięki którym można w prosty sposób zapamiętać trudne zagadnienia. Dla przykładu w zdaniu CHodź NO Super Panie – zauważ, że w tym zdaniu w każdym wyrazie jest symbol poszczególnego pierwiastka biogennego. Łatwe nie?

W kolejnych wpisach będę podsyłać inne mnemotechniki, a teraz przyjrzyjmy się dlaczego pierwiastki biogenne są tak ważne.

Węgiel

tworzy szkielety związków organicznych, dzięki czemu może tworzyć bardzo rozgałęzione organiczne molekuły stanowiące podstawę dla innych bardzo potrzebnych substancji takich jak np. cukry.

Wodór

to prosty pierwiastek, który ma ogromne znaczenie w procesach redoks komórek, polegających na wymianie elektronów i atomów wodoru między substancjami, dzięki czemu będą one przekształcały się w zupełnie inne substancje. Takie procesy mają miejsce np. w oddychaniu tlenowym.

Azot

jest pierwiastkiem składowym ostatecznych produktów metabolizmu, które są wydalane z organizmu ze względu na swoją mniej lub większą toksyczność. Przykładem jest amoniak przekształcany w nisko toksyczny dla komórek mocznik usuwany poprzez mocz z organizmu.

Tlen

to element naszej atmosfery, bez którego życie na Ziemi nie miało by miejsca. Dodatkowo przy udziale tlenu nie mógłby zajść proces oddychania tlenowego. W warunkach tlenowych aeroby mogą utleniać cukry (głównie glukozę) do prostszej postaci i także wyzwalać duże porcje energii niezbędnej do życia.

Siarka

większości może kojarzyć z cuchnącym siarkowodorem, lecz to bardzo mylne skojarzenie, gdyż siarka występuje w niektórych białkach i ma zdolność tworzenia bardzo wytrzymałych wiązań, zwanych mostkami disiarczkowymi. Te siły są w stanie utrzymać strukturę III-rzędową np. immunoglobulin.

Fosfor

w procesach redoks komórek również ma swoją znaczącą rolę. Buduje reszty fosforanowe wysokoenergetycznego nukleotydu ATP (adenozynotrifosforanu). ATP ma 3 reszty połączone 2 wiązaniami wysokoenergetycznymi, w których jest zmagazynowana duża ilość energii. Wspomniane wiązania są bardzo niestabilne i rozkład uwalnia energię użyteczną biologicznie.

Jak widzisz każdy pierwiastek biogenny ma swoją znaczącą rolę w żywej komórce. Mam nadzieję, że wszystkie informacje zostały szybko ale gruntownie powtórzone.

To zaledwie garstka informacji dotycząca tego tematu. O wszystkim co jest istotne i wymagane na maturze opowiadam na moich zajęciach. Jeśli chcesz więcej dowiedzieć się o pierwiastkach biogennych to zapraszam do skorzystania z moich lekcji online. 

Pozdrawiam,
Ania

Nazywam się Ania Gajos i od 6 lat współtworzę Powtórkę z biologii. Z wykształcenia jestem nauczycielem biologii i pomagam uczniom w przygotowaniach do matury z biologii. Z moich lekcji online skorzystały już tysiące osób i dziś możesz spotkać ich na uczelniach zarówno w Polsce jak i za granicą 😉 Jeśli więc chcesz nauczyć się biologii i dobrze przygotować do matury to zapraszam do skorzystania z moich lekcji.

Zobacz inne artykuły z tego numeru