Matura z biologii – Plan działania na kwiecień

 

Plan działania (1.04 – 1.05)

Ewolucjonizm

 

1. Ewolucjonizm

 

  1. przedstawić podstawowe źródła wiedzy o mechanizmach i przebiegu ewolucji;
  2. określić pokrewieństwo ewolucyjne gatunków na podstawie analizy drzewa filogenetycznego, wykazać, że klasyfikacja organizmów oparta jest na ich filogenezie;
  3. wnioskować na podstawie analizy kladogramów o pokrewieństwie ewolucyjnym organizmów;
  4. rozróżnić na drzewie filogenetycznym grupy monofiletyczne, parafiletyczne i polifiletyczne;
  5. porządkować hierarchicznie podstawowe rangi taksonomiczne;
  6. przedstawić rodzaje zmienności i wykazać znaczenie zmienności genetycznej w procesie ewolucji;
  7. wyjaśnić mechanizm działania doboru naturalnego i przedstawić jego rodzaje (stabilizujący, kierunkowy i różnicujący);
  8. wykazać, że dzięki doborowi naturalnemu organizmy zyskują nowe cechy adaptacyjne;
  9. określić warunki, w jakich zachodzi dryf genetyczny;
  10. przedstawić przyczyny zmian częstości alleli w populacji;
  11. przedstawić założenia prawa Hardy’ego-Weinberga;
  12. stosować równanie Hardy’ego-Weinberga do obliczenia częstości alleli, genotypów i fenotypów w populacji;
  13. wyjaśnić, dlaczego mimo działania doboru naturalnego w populacji ludzkiej utrzymują się allele warunkujące choroby genetyczne;
  14. przedstawić gatunek jako izolowaną pulę genową;
  15. przedstawić mechanizm powstawania gatunków wskutek specjacji allopatrycznej i sympatrycznej;
  16. opisać warunki, w jakich zachodzi radiacja adaptacyjna oraz ewolucja zbieżna;
  17. rozpoznać, na podstawie opisu, schematu, rysunku, konwergencję i dywergencję;
  18. określić pokrewieństwo człowieka z innymi zwierzętami na podstawie analizy drzewa rodowego;
  19. przedstawić podobieństwa między człowiekiem a innymi naczelnymi;
  20. przedstawić cechy odróżniające człowieka od małp człekokształtnych;
  21. analizować różnorodne źródła informacji dotyczące ewolucji człowieka i przedstawić tendencje zmian ewolucyjnych;

 

2. Ekologia

 

  1. rozróżnić czynniki biotyczne i abiotyczne oddziałujące na organizmy;
  2. przedstawić elementy niszy ekologicznej organizmu; rozróżnia niszę ekologiczną od siedliska;
  3. wyjaśnić, czym jest tolerancja ekologiczna;
  4. wykazać znaczenie organizmów o wąskim zakresie tolerancji ekologicznej w bioindykacji;
  5. określić środowisko życia organizmu na podstawie jego tolerancji ekologicznej na określony czynnik;
  6. przedstawić istotę teorii metapopulacji oraz określić znaczenie migracji w przepływie genów dla przetrwania gatunku w środowisku;
  7. charakteryzować populację, określając jej cechy (liczebność, zagęszczenie, struktura przestrzenna, wiekowa i płciowa);
  8. wyjaśnić znaczenie zależności nieantagonistycznych (mutualizm obligatoryjny i fakultatywny, komensalizm) w ekosystemie i podać ich przykłady;
  9. przedstawić skutki konkurencji wewnątrzgatunkowej i międzygatunkowej;
  10. przedstawić adaptacje drapieżników, pasożytów i roślinożerców do zdobywania pokarmu;
  11. przedstawić adaptacje obronne ofiar drapieżników, żywicieli pasożytów oraz zjadanych roślin;
  12. określić zależności pokarmowe w ekosystemie na podstawie analizy fragmentów sieci pokarmowych;
  13. przedstawić zależności pokarmowe w biocenozie w postaci łańcuchów pokarmowych;
  14. wyjaśnić przepływ energii i obieg materii w ekosystemie;
  15. opisać obieg węgla i azotu w przyrodzie, wykazując rolę różnych grup organizmów w tych obiegach;

 

 

3. Różnorodność biologiczna

 

  1. przedstawić typy różnorodności biologicznej: genetyczną, gatunkową i ekosystemową;
  2. wykazać wpływ działalności człowieka (intensyfikacji rolnictwa, urbanizacji, industrializacji, rozwoju komunikacji i turystyki) na różnorodność biologiczną;
  3. wyjaśnić znaczenie restytucji i reintrodukcji gatunków dla zachowania różnorodności biologicznej – podać przykłady restytuowanych gatunków;
  4. uzasadnić konieczność stosowania różnych form ochrony przyrody, w tym Natura 2000;
  5. uzasadnić konieczność współpracy międzynarodowej (CITES, Konwencja o Różnorodności Biologicznej, Agenda 21) dla ochrony różnorodności biologicznej;
  6. przedstawić istotę zrównoważonego rozwoju.

 

 

P.S: Materiału jest sporo, ale dla chcącego nic trudnego:)
Gdyby jednak potrzebna była pomoc, to zapraszam na moje interaktywne lekcje online
>>> 
KLIKNIJ TU, aby sprawdzić szczegóły <<<

 

Pozdrawiam Ania

 


Nazywam się Ania Gajos i od 6 lat współtworzę Powtórkę z biologii. Z wykształcenia jestem nauczycielem biologii i pomagam uczniom w przygotowaniach do matury z biologii. Z moich lekcji online skorzystały już tysiące osób i dziś możesz spotkać ich na uczelniach zarówno w Polsce jak i za granicą 😉 Jeśli więc chcesz nauczyć się biologii i dobrze przygotować do matury to zapraszam do skorzystania z moich lekcji.

 

Zobacz inne artykuły z tego numeru

 

Brak komentarzy

Dodaj komentarz
Strona wykorzystuje pliki cookies w celu prawidłowego jej działania oraz korzystania z narzędzi analitycznych, reklamowych i społecznościowych. Szczegóły znajdują się w polityce prywatności. Możesz zarządzać ustawieniami plików cookies, klikając w przycisk "Ustawienia". Ustawienia Rozumiem i akceptuję