Koniugacja – Insta Powtórka

Niektóre pojęcia biologiczne mogą się błędnie kojarzyć i powodować utratę cennych punktów na maturze. Takim pojęciem jest stwierdzenie, że koniugacja jest rozmnażaniem jednokomórkowców. To oczywiście jest nieprawdą ❌ W tym krótkim wpisie przedstawię najważniejsze informacje dotyczące koniugacji i obalę wspomniany wyżej mit. 

Koniugacja

to proces płciowy, czyli prowadzący do zrekombinowania materiału genetycznego, ale nie zwiększenia przy tym liczby komórek. Koniugację najczęściej omawiamy na przykładzie bakterii oraz orzęsków.

Koniugacja bakterii

polega na bezpośrednim przekazaniu DNA plazmidowego przez mostki koniugacyjne między dwiema komórkami bakteryjnymi, dzięki temu komórka biorcy otrzyma materiał genetyczny z zupełnie nowymi genami, jakich wcześniej nie posiadała.

Koniugacja orzęsków

jest bardziej skomplikowana i wieloetapowa. Głównie w tym procesie chodzi o zrekombinowanie materiału genetycznego w mikronukleusie u obu osobników. Na początku procesu zanikają makronukleusy, a każdy mikronukleus dzieli się mejotycznie na 4 jądra potomne, 3 z nich zanikają u każdego osobnika. Następnie to jedno jądro, które zostało, dzieli się mitotycznie na 2 haploidalne jądra potomne – wędrujące i stacjonarne.

Jądro wędrujące przemieszcza się między osobnikami, a drugie zostaje w macierzystym orzęsku. I tu właśnie dochodzi do rekombinacji genetycznej. W każdym orzęsku teraz następuje zlanie się ze sobą tych jąder i utworzenie synkarionu – zrekombinowanego jądra diploidalnego. W kolejnych procesach każdy z osobników z synkarionu odtwarza pełny aparat jądrowy – jedno diploidalne “małe jądro” – mikronukleus i jedno “duże” jądro często poliploidalne – makronukleus.

Wniosek

W koniugacji zawsze biorą udział 2 osobniki, które przekazują sobie nawzajem różne geny, co powoduje rekombinację materiału genetycznego i uzyskanie przez komórki zupełnie innych cech. Nie wpływa to na zmianę liczby ich komórek, dlatego koniugacja nie jest formą rozmnażania się jednokomórkowców. ☺
Prawda że proste? Dzięki za uwagę i zapraszam do przeczytania innych moich artykułów i generalnie przejrzenia całych Hormonów!

Pozdrawiam,
Ania

Nazywam się Ania Gajos i od 6 lat współtworzę Powtórkę z biologii. Z wykształcenia jestem nauczycielem biologii i pomagam uczniom w przygotowaniach do matury z biologii. Z moich lekcji online skorzystały już tysiące osób i dziś możesz spotkać ich na uczelniach zarówno w Polsce jak i za granicą 😉 Jeśli więc chcesz nauczyć się biologii i dobrze przygotować do matury to zapraszam do skorzystania z moich lekcji.

Zobacz inne artykuły z tego numeru